Bạn đừng nghĩ chỉ những thám tử đại tài như Sherlock Homes mới cần đến kỹ năng quan sát còn mình thì không. Bởi kỹ năng quan sát có ảnh hưởng rất nhiều đến khả năng giao tiếp của bạn. Nếu không có kỹ năng quan sát cũng đồng nghĩa với việc kỹ năng giao tiếp của bạn cũng không thể hoàn thiện, làm giảm cơ hội thành công trong cuộc sống.
1. Kỹ năng quan sát trong giao tiếp
Kỹ năng quan sát giúp chúng ta nhận ra những tâm tư và tình cảm của đối phương thông qua biểu hiện trên gương mặt và cử chỉ, hành động của họ. Nhờ thấu hiểu tâm tư tình cảm mà chúng ta biết họ đang vui hay đang buồn, có đang tức giận hay không, từ đó biết cách cư xử phù hợp. Khi họ buồn, ta tìm cách làm họ vui. Khi họ giận, ta biết mình không nên nói nữa. Khi họ vui, ta biết mình nên tiếp tục câu chuyện mà họ muốn nghe…
Áp dụng kỹ năng quan sát cùng với kỹ năng lắng nghe, chúng ta sẽ nhận được sự tin tưởng và yêu mến của đối phương, cũng là tiền đề cho những cuộc giao tiếp thành công.
Tuy nhiên không phải ai cũng biết quan sát và thấu hiểu như thế nào. Nhưng một khi được gọi là “kỹ năng”, thì đó không phải là năng khiếu mà bạn hoàn toàn có thể học được, chỉ cần bạn siêng năng, chăm chỉ và có phương pháp luyện tập đúng cách.
2. Rèn luyện kỹ năng quan sát
Để rèn luyện kỹ năng quan sát, trước tiên bạn phải luyện tập để có được 3 khả năng sau:
- Khả năng nhẫn lại
- Khả năng tập trung
- Thấu hiểu cảm xúc
Khả năng nhẫn nại giúp bạn quan sát hành đông và cử chỉ đối phương một cách chính xác nhất. Nếu bạn nóng vội bạn sẽ không thể nhận ra vì cảm xúc của con người không phải là vật hữu hình, nó vô hình và chỉ khi thực sự nhẫn nại và dùng cả trái tim bạn mới có thể cảm nhận.
Tương tự như sự nhẫn nại, khả năng tập trung cũng rất quan trọng đối với kỹ năng quan sát. Bạn không thể nhận ra được điều gì nếu cứ nhìn đi một nơi khác, không tập trung vào người đối diện với mình. Nhiều người tưởng rằng tập trung là dễ nhưng thực chất không phải ai cũng làm được. Bởi bạn không chỉ tập trung ánh mắt, mà còn phải đặt cả tâm trí mình vào đối phương mới có thể hiểu được họ.
Thấu hiểu cảm xúc là việc bạn cần đến kiến thức về cảm xúc con người – đây chính là mấu chốt quan trọng nhất. Bởi nếu bạn quan sát được hành động cử chỉ của đối phương, nhưng không biết chúng đang đại diện cho niềm vui, hạnh phúc, tức giận hay nỗi buồn thì không thể nào đạt đến sự thấu hiểu.
3. 4 bài tập kỹ năng quan sát
Khi nhắc đến kỹ năng quan sát thì chính là quan sát những biểu hiện của đối phương. Tuy nhiên không phải biểu hiện nào cũng đáng lưu tâm, bạn cần luyện tập quan sát các biểu hiện thể hiện rõ nét tâm trạng của con người nhất thông qua 4 bài tập về kỹ năng quan sát sau:
Quan sát nhịp thở
Đầu tiên là nhịp thở của đối phương, đây là điểm rất dễ nhận thấy bởi con người khó kiểm soát nhịp thở của mình.
- Khi hơi thở của ai đó tăng lên, đồng nghĩa với việc họ đang cảm thấy căng thẳng và lo lắng về chủ đề mà bạn nói.
- Còn hơi thể nặng nề cho thấy sức khỏe của họ đang có vấn đề. Hoặc cũng có thể họ đang bị ai đó thu hút, và trong trường hợp chỉ có 2 người thì chắc hẳn đó là bạn.
Quan sát ánh mắt
Bạn cũng nên quan sát ánh mắt. Vì ánh mắt chính là cửa sổ tâm hồn nên đây là biểu hiện dễ quan sát nhất để bạn nhận biết càm xúc của đối phương:
- Chân mày nâng sát vào nhau, mí mắt mở to chứng tỏ đang sợ hãi.
- Mí mắt khép và chân mày chau lại là họ đang giận dữ.
- Khi chân mày chau lại, mi trên thả lỏng, mi dưới co lại nghĩa là họ đang có ý khinh thường bạn,….
Và rất nhiều những cảm xúc khác bạn có thể nhận ra từ đôi mắt. Bạn cần trau dồi thêm kiến thức về vấn đề này để phát triển kỹ năng quan sát của mình.
Quan sát nét mặt
Nét mặt cũng là nơi biểu lộ nhiều cảm xúc của con người. Đâu là nét mặt vui vẻ, nét mặt tức giận, hạnh phúc, thất vọng, khổ đau,… chúng ta đều có thể dễ dàng nhận biết. Do vậy quan sát nét mặt cũng chính là một trong những biểu hiện bạn không nên bỏ qua.
Quan sát cử động thân thể
Cử động thân thể – hay ngôn cơ thế thể cũng là biểu hiện rất quan trọng thể hiện phần nào cảm xúc của đối phương. Khi nắm được ngôn ngữ của cơ thể, bạn có thể hiểu rằng, những người dối trá thường chỉ có thể giả vờ trong một thời gian ngắn, vì dáng vẻ bề ngoài sẽ vô tình “tố cáo” những gì họ che giấu.
Để quan sát, bạn cần phải biết cách đọc ngôn ngữ cơ thể. Ví như:
- Khi người ta ngồi chống cằm, nghĩa là họ đang cảm thấy chán với những gì bạn nói.
- khi họ khoanh tay với nhau chứng tỏ họ vẫn còn xu hướng khép kín, không muốn chia sẻ với bạn
- Khi một tay đưa ra sau gáy, nghĩa là họ đang cảm thấy khó chịu hoặc lừa dối bạn điều gì đó,…
Ngoài ra những hành động bất chợt, đột ngột của đối phương cũng phản ánh phần nào tâm tư tình cảm của họ. Ví như:
- Họ đang nghe bạn nói thì bất chợt nhìn đồng hồ, bạn biết họ đang có một việc gì đó phải làm và không thể tiếp tục cuộc nói chuyện.
- Hoặc khi bạn đề cập đến vấn đề gì đó mà đối phương đột ngột thay đổi thế ngồi, có thể họ cảm thấy hào hứng hơn, cũng có thể là buồn chán hơn.
Bạn có thể học được cách quan sát cơ thể thông qua cuốn sách “Cuốn Sách Hoàn Hảo Về Ngôn Ngữ Cơ Thể – Body Language“. Cuốn sách dạy chúng ta từ cách đi đứng, giao tiếp, văn hóa bốn phương tới cả tâm lý con người. Đây không chỉ là một cuốn sách, nó là giáo trình hoàn thiện bản thân.
Tổng kết
Kỹ năng quan sát giúp ích trực tiếp cho khả năng giao tiếp của bạn đạt hiệu quả cao hơn, giúp bạn thấu hiểu người khác và nhận lại sự tin tưởng và yêu mến. Do vậy đừng quên rèn luyện theo những hướng dẫn mà camnanggiaoduc chia sẻ, bạn sẽ nhận thấy kỹ năng giao tiếp của mình sẽ tốt hơn trong những lần nói chuyện.
